بیژن عبدالکریمی: مشکلات امروز جامعه ما ناشی از نبود نگاه فلسفی است
تاریخ انتشار: ۲۴ اردیبهشت ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۷۷۴۶۴۴۷
استاد فلسفه و مدیر انتشارات «نقد فرهنگ»، گفت: مشکلات امروز جامعه ما این است که نگاه حکمی و فلسفی وجود ندارد، به همین دلیل ما اسیر بحران میشویم.
به گزارش ایرنا، در جریان سی و چهارمین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران با بیژن عبدالکریمی به گفتگو و پرسش و پاسخ نشستیم که در ادامه میخوانید:
وضعیت کتابهای فلسفه در ایران کنونی چطور است و چقدر از این کتب استقبال میشود؟
واقعیتش این است که یک وضعیت پارادوکسیکال است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
به هر حال در ایران هم استقبال فعلی نسبت به آن استقبالی که در اوایل انقلاب نسبت به کتب فلسفی وجود داشت کمتر شده است.
گاهی صحبت از ساده کردن کتب و متون فلسفی میشود. این بحث چقدر ضرورت دارد؟
پاسخ به این سوال خیلی دشوار است. اما فلسفه وقتی برای همه باشد، وقتی فلسفه خیلی ساده باشد دیگر فلسفه نیست. فکر میکنم یکی از آفات فرهنگی جامعه ما این است که خیلی بحثهای شبه فلسفی وجود دارد که به ظاهر بحثهای فلسفی است و نوعی استغنای کاذب را به جامعه القا میکند که دارند بحث فلسفی میکنند. فلسفه کماکان در جامعه ما غریب است البته این فقط مربوط به جامعه ما نیست و در سایر جوامع هم فلسفه دچار غربت است.
در همه جوامع فلسفه عمیق و اصیل کمتر دنبال میشود یعنی مردم به فلسفه نزدیک میشوند، ولی وارد قسمتهای عمیق آن نمیشوند، مثل استخر یا دریایی که در حاشیه آن میایستند و میترسند وارد قسمتهای عمیق آن شوند. در مورد فلسفه با چنین وضعیت دوگانهای مواجه هستیم.
این ناشی از چیست؟
فلسفه و تفکر فلسفی دشوار است. تفکر فلسفی نیازمند این است که شما به قول ملاصدرا از فطرت اول به فطرت ثانی بروید، یعنی از زندگی روزمره فرا بروید. همه این توفیق را پیدا نمیکنند و همه از این شانس و امکان برخوردار نمیشوند.
برای خود شما فلسفه چه جاذبهای داشت که دنبالش رفتید؟
برای من فلسفه خود زندگی است. بدون تفکر زندگی شان انسانی پیدا نمیکند. همه انسانها از زندگی انسانی برخوردار نیستند. زندگی بدون تفکر فلسفی، زیستن نازیسته است. زندگیای است که تجربه نشده است. فقط با پرتو تفکر حکمی، معنوی و فلسفی است که زندگی انسانی، شان انسانی پیدا میکند.
چه خبر از خودتان؟ کتاب جدیدی در دست انتشار دارید؟
بله، یک کتاب برای نمایشگاه دارم که تا یکی دو روز دیگر به نمایشگاه میرسد. نام آن «غروب زیست جهان ایرانی در گفتگو با نسلهای جدید بی تاریخ» است.
موضوع آن چیست؟
گفت و گوی من با نسلهای جدید است. از نظر من نسلهای جدید از آن نظر که با میراث تاریخی و با سنت خود ارتباط ندارند؛ گذشته ندارند و، چون اتوپیا ندارند، امید ندارند، آینده ندارند؛ لذا اینها بی تاریخند و غرق در زمان حال هستند. من خواهانم در این اثر تا حدودی به نقد این نسلهای جدید بی تاریخ بپردازم. دارم با آنها به گفتگو میپردازم.
کتابهای انتشارات شما چقدر نیازهای روز جامعه را دنبال میکند؟
همانطور که عنوان نشر ما عنوان نشر «نقد فرهنگ» است فکر میکنم بیشتر کتابهای ما، اگر نگویم همه اش؛ یک بحث فکری را در جامعه پاسخ میدهد. یعنی کتابهای ما در یک خط باریکی حرکت میکند؛ نه کتابها آکادمیک و نه عامیانه و زرد است و میکوشد بین حیات اجتماعی و تفکر فسلفی یک نوع پیوند ایجاد کند.
فلسفه چقدر به درد جامعه امروز ما میخورد؟
تمام مشکلات امروز جامعه ما این است که نگاه حکمی و فلسفه وجود ندارد، به همین دلیل ما اسیر بحرانهای زیادی هستیم.
خاطرهای از دوران دانشجویی دارید که به نمایشگاه کتاب آمده باشید؟
یادم میآید در آن دوران، نمایشگاه روح بیشتری داشت و زندهتر بود. هنوز خوب است، اما آن زمان بهتر بود.
منبع: فرارو
کلیدواژه: بیژن عبدالکریمی قیمت طلا و ارز قیمت موبایل نسل های جدید جامعه ما کتاب ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت fararu.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «فرارو» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۷۴۶۴۴۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
مستند «عشق و فلسفه» در مورد زندگی «نادیا مفتونی» استاد فلسفه دانشگاه تهران
به گزارش مبلغ مستند«عشق و فلسفه»؛ پرترهای درباره «نادیا مفتونی» استاد فلسفه دانشگاه تهران است که پنجشنبه ششم اردیبهشت ماه ساعت ۱۹:۰۰ روی آنتن شبکه چهار سیما می رود.
این مستند، یازدهمین فیلم از مجموعه مستندهای «آئینه عمر» است که به کوشش گروه فرهنگ و اندیشه شبکه چهار سیما به تهیه کنندگی صدرا صدوقی و کارگردانی حسن علیزاده فرد از قاب این شبکه تلویزیونی پخش میشود.
حسن علیزاده فرد کارگردان این فیلم با اشاره به بخش هایی از زندگی نامه «مفتونی» گفت: دکتر نادیا مفتونی پژوهشگر فلسفه و عضو هیأت علمی دانشگاه تهران است که به نمایشنامهنویسی و نقاشی نیز به صورت حرفه ای می پردازد. او با رتبه دانشیاری به تدریس در دانشکده الهیات و معارف اسلامی اشتغال دارد و از معدود چهرههای فلسفه معاصر ایران است که با فلاسفه جهانی تعامل مستقیم دارد.
او اضافه کرد: «مفتونی» در جامعه فلسفی ایران بیشتر به دلیل احیای فلسفه هنر فارابی، تبیین فلسفه علم حکمای مسلمان و استخراج مباحثی جدید از حکمت اشراق شهاب الدین سهروردی شناخته می شود.او پژوهشگر ارشد (Senior Research Scholar) در دانشکده حقوق دانشگاه ییل (Yale) و از اعضای بُرد مشاوران فصلنامه تاریخ فلسفه دانشگاه ایلینوی نیز هست.
کارگردان فیلم مستند«عشق و فلسفه» درباره مهمترین بخش پژوهش های نادیا مفتونی، اظهار کرد: نادیا مفتونی بیشتر با تمرکز او بر آثار ابونصر فارابی و بازخوانی ابعاد مختلف دیدگاههای او شناخته میشود. آثار اولیه او به استخراج، تحلیل و تبیین فلسفه هنر فارابی میپردازد. بخشی از این مطالب ناظر به جایگاه هنرمندان در مدینه فاضله و نقش کلیدی آنها در ساختار اجتماعیِ آن است. بخش دیگر که به نوعی نسبت هنر با قوای خیالی انسان است متمرکز بر تأثیرپذیری عموم مردم از خیال و در نتیجه تأثیرپذیری ایشان از آثار هنری است. تا پیش از «مفتونی» توجه به فلسفه هنر نزد فلاسفه مسلمان به گونهای بود که بیشتر به نکاتی از ابن سینا و غزالی در این زمینه اشاره میشد و نگاه قابل توجهی به فارابی وجود نداشت، اما مقالات و کتابهای مفتونی باب جدیدی از مطالعات فلسفه هنر اسلامی را با توجه به فارابی گشود.
علیزاده در ادامه با اشاره به ساختار این فیلم مستند گفت: در مستند«عشق و فلسفه» ضمن بررسی شخصیت و سلوک علمی و فرهنگی دکتر نادیا مفتونی روایتی جذاب از نحوه ازدواج او با استاد حسین نوری (جانباز و هنرمند نقاش و کارگردان سینما و تئاتر) به تصویر کشیده است. به نظر من مخاطب با دیدن این فیلم از شوق فراوان این استاد دانشگاه برای تحصیل، تحقیق و تدریس در کنار مصائب و مشکلاتی که در زندگی شخصی،گریبانگیر او بوده است؛ شگفت زده خواهد شد.
کارگردان مستند «عشق و فلسفه» تأکید کرد: در این فیلم، تعدادی از استادان فلسفه، الهیات و علوم قرآنی دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه تهران درباره جایگاه علمی دکتر مفتونی در ایران و جهان تفکر سخن گفته اند که در کنار روایت مفتونی از زندگی علمی و فرهنگی خود، درون مایهِ پژوهشی این فیلم را غنی و پربار کرده است.
بر اساس این گزارش، عوامل این مستند ۴۰ دقیقه ای عبارتند از: مجری طرح: محراب محمدزاده، مشاور رسانهای: سیده الهام کاظمی، تحقیق و پژوهش: محمد آسیابانی و سیامک صدیقی، تدوین: مینا سیفی، دستیار تدوین: کارن درآینده، صداگذاری و انتخاب موسیقی: عرفان حسن زاده، صدابرداران: مجید نجاتی، سینا الله وردی پور و علی کرامت منش، تصویربردار: حسن علیزاده فرد، دستیاران تصویر: مبینا سلمانی، محمدحسین سلطانی، میلاد محمدزاده، دستیار کارگردان: علی محمد صادق و مدیر تولید: علی هیهاوند.
«آئینه عمر» کاری از گروه فرهنگ و اندیشه شبکه چهار سیما است که در قالب آن، زندگی، سلوک علمی و فرهنگی و میراث پژوهشی ۲۶ چهره نامدار حوزه علوم انسانی، فرهنگ و هنر ایران به تصویر کشیده شده است.
مجموعه مستند «آئینه عمر» پنجشنبهها ساعت ۱۹:۰۰ پخش و جمعهها ساعت ۱۲:۳۰ تکرار می شود.
برای دسترسی سریع به تازهترین اخبار و تحلیل رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید. کد خبر 1899203